Op naar een groen en duurzaam platteland in Overijssel: resultaten 2023-2024

Samen met Landschap Overijssel vergroenen we het platteland in Overijssel. Tot nu toe hebben we al 231.010 bomen en struiken geplant verspreid door de provincie. Door landschapselementen te planten, versterken we het unieke Overijsselse landschap en de leefomgeving van talloze planten en dieren.

Waarom we landschapselementen planten in Overijssel

Als je goed om je heen kijkt op het platteland, kun je allerlei landschapselementen ontdekken. Denk daarbij aan bomenrijen, heggen of kleine bosjes (groene elementen) of aan sloten, beken en poelen (blauwe elementen). Samen vormen zij de groenblauwe dooradering van een landschap.

Deze landschapselementen zijn cruciaal voor de biodiversiteit in Nederland, omdat ze talloze planten en dieren aantrekken. Helaas is in de afgelopen eeuw zo’n 60% van deze elementen verdwenen door verstedelijking en de schaalvergroting van de landbouw. Vroeger werden heggen en hagen bijvoorbeeld gebruikt om percelen af te bakenen, maar veel zijn vervangen door prikkeldraad of verdwenen.

In dit project helpen we stichting Landschap Overijssel bij het aanleggen en herstellen van landschapselementen. Dankzij de steun van onze donateurs hebben we afgelopen plantseizoenen maar liefst 230.010 bomen en struiken geplant. Dit zijn bijvoorbeeld bomenrijen, knotbomen, kleine bosjes, heggen of hoogstamfruitbomen. Zo maken we het platteland weer groener en duurzamer!

Enthousiaste deelnemers

De nieuwe landschapselementen zijn aangeplant op de grond van meer dan 200 boeren en particulieren in heel Overijssel. Deze enthousiaste deelnemers meldden zich aan via Landschap Overijssel. Veel agrariërs willen graag natuurinclusiever boeren en bijdragen aan het versterken van het (cultuurhistorisch) landschap.

Ook particuliere grondeigenaren wilden iets voor de natuur doen, maar wisten soms niet precies hoe. Landschap Overijssel dacht met hen mee en bracht de mogelijkheden in kaart: van het aanleggen van een struweelhaag tot het planten van knotwilgen of een fruitboomgaard. Maar ook het opvullen van gaten in bestaande landschapselementen en daarmee het versterken van het bestaande groen. Een kale bomenrij wordt zo bijvoorbeeld een volle houtsingel! Dankzij deze deskundige begeleiding werd er vaak meer en diverser geplant dan de deelnemers aanvankelijk hadden bedacht.

De deelnemers ontvingen de bomen en struiken van Trees for All en hebben deze zelf geplant. Ook het voorbereidende grondwerk, zoals het uitfrezen van plantstroken, werd door hen uitgevoerd. Na de aanplant controleerden de veldadviseurs of alles goed was aangeplant.

Afgelopen plantseizoen hebben de deelnemers tientallen meters aan heggen geplant, bijvoorbeeld in Vasse, Olst en Haaksbergen

Bedrijfspartners steken de handen uit de mouwen

Een van de plantlocaties is het historische erf van de familie Hövels in Vasse. Hier zijn 2.300 bomen en struiken geplant om zo een houtsingel en struweelhagen aan te leggen. In februari 2024 kreeg de familie hierbij hulp van onze bedrijfspartners tijdens een geslaagde plantdag.

De aanplant op de boerderij in Vasse is een mooi voorbeeld hoe we voor meer bomen en struiken op het platteland zorgen en de verbinding herstellen tussen het agrarisch cultuurlandschap en omliggende natuurgebieden. Hierdoor zullen allerlei planten en dieren weer terugkeren naar het platteland.

Enthousiaste planters tijdens de boomplantdag in Vasse in februari 2024

Hoe gaat het met de bomen en struiken?

Na de aanplant door de deelnemers hebben veldadviseurs van Landschap Overijssel gekeken hoe de bomen en struiken groeien. De extreme hoeveelheid regen van afgelopen winter en voorjaar heeft gelukkig geen problemen opgeleverd. Landschap Overijssel laat weten dat de aanplant goed is aangeslagen. Sterker nog, er is bijna geen sprake van uitval!

De deelnemers beheren hun bomen en struiken voor minimaal 10 jaar. Ze krijgen hiervoor tips van Landschap Overijssel en kunnen eventueel een cursus volgen. In de eerste jaren is het bijvoorbeeld belangrijk om de jonge beplanting voldoende water te geven tijdens droge periodes en vrij te houden van ongewenste ruigtekruiden.

Een boost voor de biodiversiteit

In Overijssel zijn streekeigen en inheemse bomen en struiken geplant, zoals de zwarte els, ruwe berk, zachte berk, haagbeuk, meidoorn, sleedoorn, gewone vogelkers, wintereik, wegedoorn en wilg. Deze soorten zijn van nature in de omgeving te vinden en zijn aangevuld met soorten die  vanuit cultuurhistorisch oogpunt belangrijk zijn voor de regio.

Deze variatie aan soorten trekt allerlei planten en dieren aan. Broedvogels, amfibieën, reptielen, dagvlinders, insecten en kleine zoogdieren vinden hier een schuilplek en mogelijkheid om zich voort te planten De bloeiende struiken met bessen zijn bovendien een aantrekkelijke voedselbron voor allerlei dieren. Dit is dus geweldig voor de biodiversiteit!

Daarnaast creëren de landschapselementen verbindende structuren in het landschap. Hierdoor ontstaan ‘groene snelwegen’ die kleinere elementen verbinden met grotere natuurgebieden in het agrarische cultuurlandschap. Zo kunnen dieren zich gemakkelijker verplaatsen tussen verschillende gebieden.

Op naar een groen en duurzaam platteland!

Dit project loopt tot en met 2025. Samen met Landschap Overijssel gaan we volgend jaar nog eens 60.000 bomen planten om de groenblauwe dooradering verder uit te breiden. Op naar een groen en duurzaam platteland! Ondertussen blijven we vanuit Trees for All minimaal tien jaar betrokken bij de monitoring van het project. 

Wil je meer lezen over het nut van landschapselementen en de meerwaarde ervan voor onze omgeving? Kijk dan op onze website.