Van grasland naar groen in Lutjebroek: resultaten 2024-2025

Tussen de kassen en landerijen van Lutjebroek ligt natuur- en recreatiegebied De Weelen. Hier werken we samen met Staatsbosbeheer en het Buitenfonds aan meer bos, biodiversiteit en een fijne leefomgeving. Dankzij de bijdrage van onze donateur Vandebron zijn er afgelopen winter maar liefst 18.546 bomen en struiken geplant. Zo ontstaat er een aaneengesloten natuurgebied, waardevol voor zowel mens als natuur. Tijd voor een update!

Nieuw bos in West-Friesland

Tussen de strakke akkers en kassen in het Noord-Hollandse Lutjebroek ligt een waterrijk natuurgebied: De Weelen. Weilanden, bosjes, eilandjes, slootjes en plassen wisselen elkaar af op deze unieke plek. In de zomer bruist het er van de vlinders, eenden, rietvogels, zangvogels en ander leven.

Om het gebied nog aantrekkelijker te maken voor dieren en planten, hebben we samen met Staatsbosbeheer en het Buitenfonds nieuw bos geplant op voormalige grasvelden.

De aanplant van 18.546 bomen en struiken sluit aan op bestaand bos, waardoor het totale bosoppervlak groeit naar 90 hectare. Zo ontstaat een groter, samenhangend leefgebied waar planten en dieren zich thuis voelen en waar ook bewoners van kunnen genieten!

Zo pakken we dit aan

De bomen zijn op zeven verschillende locaties verspreid over het natuurgebied De Weelen geplant, dat wordt beheerd door Staatsbosbeheer en Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier.

Hierbij hebben we gekozen voor 26 verschillende soorten inheemse en zoveel mogelijk autochtone bomen en struiken. Dit zijn allemaal soorten die van nature thuishoren in dit gebied, zoals zomereik, zwarte els, zachte berk en haagbeuk.

Deze inheemse soorten trekken allerlei dieren aan, zoals insecten, vogels en kleine zoogdieren. Ook maakt deze variatie aan soorten het natuurgebied veerkrachtiger en beter bestand tegen de gevolgen van klimaatverandering, zoals extreme droogte, ziektes en plagen. Krijgt één soort het zwaar? Dan houden de overige boomsoorten het bos overeind.

De jonge bomen in De Weelen staan al vol in blad!

Zo gaat het nu met de bomen

Het gaat ontzettend goed met de jonge bomen! Ondanks het extreem droge voorjaar staan de meeste bomen en struiken prachtig in het blad. De kleibodem houdt gelukkig veel vocht vast en de aanwezige planten bieden bescherming tegen uitdroging. Daardoor zien we nauwelijks uitval: een veelbelovende start voor het bos van de toekomst!

In de verschillende vakken groeit inmiddels een gevarieerd landschap. Er ontstaan overgangen van gras naar struiken en bos, een structuur die ideaal is voor vlinders, vogels en kleine zoogdieren. Ook verbinden de nieuwe bomen losse bosjes en bestaande natuur in De Weelen met elkaar, waardoor er ‘groene corridors’ zijn ontstaan. Dieren gebruiken deze verbindingen om zich veilig door het gebied te verplaatsen.

Een thuis voor dieren en planten

Het nieuwe bos is nu al aantrekkelijk voor allerlei dieren en planten. Tijdens veldbezoeken zijn onder andere de vos, buizerd, sperwer, boomvalk, havik en bruine kiekendief waargenomen. Deze roofdieren maken gebruik van de aaneengesloten bosjes om te jagen en te rusten.

Langs de waterkant groeit kalmoes, een plant die lijkt op de gele lis, en in de graslanden zijn bijzondere planten zoals brede wespenorchis en reuzenpaardenstaart gevonden. Dit zijn tekenen dat Een thuis voor dieren en planten. Met de uitbreiding van het bos hopen we dat ook soorten als de otter, ransuil, boommarter en hermelijn hier in de toekomst hun leefgebied vinden.

Onderhoud en bescherming

Om de bomen een goede start te geven, zal Staatsbosbeheer waar nodig licht snoeien. Zo groeien de bomen de hoogte in en krijgen voldoende ruimte om grote kronen te vormen. Ook worden overwoekerende soorten, zoals bramen, verwijderd om de groei niet te belemmeren. Zo krijgen de bomen alle kans om uit te groeien tot een volwassen bos.

Waarde voor natuur én mens

De aanleg van dit bos is onderdeel van een bredere landelijke opdracht om meer bos in Nederland te realiseren. Maar de waarde gaat veel verder. Het nieuwe bos draagt bij aan klimaatadaptatie: bomen slaan CO2 op, verbeteren de bodemstructuur, houden water vast en zorgen voor verkoeling in warme zomers.

Daarnaast is De Weelen een prachtig recreatiegebied, met wandelpaden en vaarroutes. Omwonenden kunnen de komende jaren van dichtbij zien hoe het jonge bos uitgroeit tot een groene oase vol leven.