Nieuw moeras- en recreatiebos in Alphen aan den Rijn: resultaten 2023-2024
14 september 2024
14 september 2024
Net buiten het natuurgebied De Lansing in gemeente Alphen aan den Rijn hebben we een nieuw bos geplant. Dat deden we samen met Stichting Landschapsfonds Alphen aan den Rijn e.o. en onze bedrijfsbosdonateurs. Hiermee creëren we een klein moeras- en recreatiebos met de naam Natuurpark Randenburg. Dit nieuwe bos versterkt de bestaande natuur en zorgt voor verbinding tussen andere natuurgebieden. Hoe gaat het nu met de bomen?
bomen en struiken
verschillende soorten
hectare nieuw bos
plantseizoen (dec – maart)
Gemeente Alphen aan den Rijn kleurt groen! In dit project hebben we op de grens van Boskoop en Reeuwijk een nieuw natuurgebied aangelegd: Natuurpark Randenburg. Door hier bos te planten, verbinden we een grenskavel met het bestaand natuur- en recreatiegebied De Lansing. Zo zorgen we voor extra leefgebied voor allerlei planten en dieren, waardoor de biodiversiteit een boost krijgt.
Daarnaast zorgt het nieuwe bos voor meer diverse natuur en een afwisselendere omgeving tussen de kwekerijen en grasvelden. Ook vind je in het nieuwe bos straks een watergang en wandelpad, waardoor het een fijne plek zal zijn om vrije tijd door te brengen. Zo dragen we bij aan een groenere, meer diverse omgeving, wat bijdraagt aan de kwaliteit van het landschap.
In Natuurpark Randenburg hebben we afgelopen winter in totaal 12.050 bomen en struiken geplant. Op een stralende boomplantdag in februari 2024 kregen we daarbij hulp van onze bedrijfsbosdonateurs. Zij zetten maar liefst 2.750 bomen in de grond op het toekomstige natuurterrein. Onze partner Stichting Landschapsfonds Alphen aan den Rijn en omstreken (afgekort SLA) heeft daarna het plantwerk afgemaakt.
Bedrijfsbospartners van Trees for All planten mee tijdens de boomplantdag in februari 2024
Het nieuwe bos is geplant op veengronden, een heel nat gebied in de polder. Daarom hebben we gekozen voor boom- en struiksoorten die goed tegen natte voeten kunnen. Denk aan zwarte els, zachte berk, gewone es, schietwilg, vlier, zwarte bes, Gelderse roos en gagel. Dit zijn boomsoorten die hier van nature voorkomen, maar hier nauwelijks meer groeien of soorten die nog niet of onvoldoende in dit gebied aanwezig zijn.
De bomen zijn geplant volgens de zogenaamde Miyawaki methode. Dit is een vorm van bosaanplant om in korte tijd een dicht en biodivers bos te creëren op een relatief klein stuk land. De bomen zijn willekeurig verspreid over het terrein geplant. De heesters en struiken kregen een plek aan de rand van het perceel.
De plantlocatie in februari 2024
De plantlocatie in augustus 2024
SLA laat weten dat de bomen het ontzettend goed doen! Door de gunstige weersomstandigheden (veel zon en hoge temperaturen na een heel natte periode) heeft er een explosie van kruiden plaatsgevonden, zoals perzikkruid, waterpeper en kamille. De grotere boompjes groeien als kool boven de kruiden uit. Ook de gagel die deels eerder is ingeplant doet het heel goed. Deze soort is aangeplant om de oeverafslag tegen te gaan.
Alleen een deel van de zachte berken heeft niet gehaald. Deze worden door SLA komend plantseizoen opnieuw geplant, samen met nog zo’n 2.000 extra bomen op open plekken.
Bij het planten van nieuw bos is het normaal dat niet alle bomen overleven. Met onze projectpartners maken we van tevoren afspraken over het percentage uitval dat we binnen een project toestaan. Meestal ligt dit percentage tussen de 5 en 15%. Is de uitval door onvoorziene omstandigheden hoger? Dan worden er in het volgende plantseizoen nieuwe bomen geplant. Dit wordt ook wel inboeten genoemd. Zo zorgen we samen voor een goede start van het bos!
In het nieuwe natuurgebied hebben we een heel divers loofbos geplant. Daarmee creëren we een grote variatie voor veel verschillende dieren en insecten. Op elke soort komen bijvoorbeeld weer andere insecten af. Ook zitten er beshoudende struiken bij, wat goed is als voedselbron voor vogels. Zo versterken we het ecosysteem als geheel.
En dat werpt nu al z’n vruchten af: het nieuwe bos trekt al allerlei planten, libellen, vlinders, kikkers en padden aan. Tussen de jonge bomen hebben zelfs deze lente kieviten gebroed! En op de oeverranden van de nieuwe plas zijn witgatjes en oeverlopers gezien, twee bedreigde vogelsoorten in Nederland.
De geplante boomsoorten vormen straks een moerasbos, waardoor het gebied straks extreme regenval goed kan opvangen. Hiermee krijgen de bomen een functie als natuurlijke waterberging. Zo is het nieuwe natuurbos een voorbeeld van een natuurlijke oplossing voor klimaatadaptatie.
De Miyawaki-aanpak is een methode voor bosaanplant, vernoemd naar de Japanse botanicus Akira Miyawaki. Het is een manier om in een korte tijd een dicht en biodivers bos te creëren, op een relatief klein stuk land. Er worden verschillende soorten inheemse bomen relatief dicht op elkaar geplant. Vanaf het begin zullen de bomen direct met elkaar moeten concurreren om zonlicht, water, ruimte en voedingsstoffen. Hierdoor groeien de bomen sneller dan wanneer ze verder uit elkaar worden geplant. Op deze manier ontstaat een dicht bos, waar de biodiversiteit zich snel ontwikkelt en dat goed bestand is tegen droogte en hitte.
De aanplant in Natuurpark Randenburg in augustus 2024
Op 16 mei 2024 werd het Natuurpark Randenburg officieel geopend. Tijdens de opening werd symbolisch de laatste boom geplant door betrokken wethouders Anouk Noordermeer en Relus Breeuwsma namens Alphen en Dirk-Jan Knol namens Bodegraven-Reeuwijk.
Foto: Morvenna Goudkoude. Vlnr: Relus Breeuwsma, Jan van Leeuwen, Anouk Noordermeer en Dirk-Jan Knol
Zonder de steun van onze donateurs was het niet gelukt om dit project mogelijk te maken. Daar willen we jullie enorm voor bedanken. Samen hebben we Nederland weer een beetje groener gemaakt. Tot volgend plantseizoen!