Een nieuw klimaatbestendig bos in Gemeente Land van Cuijk: resultaten 2023-2024

Samen met de gemeente Land van Cuijk en groenadviesbureau Orbis werken we aan de vergroening van de gemeente Land van Cuijk. Ons doel: 7.165 bomen planten, om bestaand bos te herstellen én nieuw bos te creëren. Dankzij de bijdrage van onze donateurs zijn afgelopen seizoen de eerste 5.000 bomen geplant.

Van monotoon naar klimaatbestendig bos

In de gemeente Land van Cuijk helpt Trees for All bij het planten van ruim 7.165 bomen. Dat doen we verspreid over twee plantseizoenen. Hiermee herstellen we bestaand bos en zorgen we voor nieuw bos.

Afgelopen plantseizoen (december 2023 – maart 2024) zijn we gestart op de voormalige crossbaan van de gemeente. Hier stond een fijnsparrenbos met allemaal zandpaden erdoorheen. De fijnsparren zijn de laatste jaren steeds zwakker geworden door de droge zomers en het knaagwerk van letterzetters. Dit zijn kevertjes die onder de bast kruipen en de bomen van binnenuit kapot knagen. Hierdoor sterven de fijnsparren uiteindelijk af.

Daarom hebben we het bos hersteld door gevarieerde boomsoorten terug te planten. Een gevarieerd bos is namelijk beter bestand tegen de gevolgen van klimaatverandering, zoals ziektes, plagen of droogte. Krijgt één boomsoort het zwaar, dan houden de andere soorten het bos in stand. En hoe meer verschillende soorten, hoe meer planten en dieren het bos aantrekt. Zo komt de natuur weer tot leven!

In dit project werken we samen met de gemeente Land van Cuijk en groenadviesbureau Orbis. De gemeente is eigenaar van de gronden en verantwoordelijk voor de aanplant en het beheer ervan. Orbis heeft de ontwerpen en inrichtingsplannen gemaakt.

Het voormalige crossterrein met gestorven fijnsparren voor de aanplant

Wat hebben we gedaan?

De plantlocatie is van tevoren goed voorbereid. Aan de plantgaten is een bodemverbeteraar toegevoegd. Daarnaast zijn de afgestorven fijnsparren afgezaagd, zodat deze niet kunnen omvallen. Het dode hout is gebruikt als takkenwal. Ideaal als schuilplek voor kleine zoogdieren! Ook kunnen micro-organismen, zoals paddenstoelen en goede bacteriën, hier volop groeien. En die zorgen weer voor een gezonde bosbodem.

In februari 2024 zijn 5.000 bomen handmatig geplant op het voormalige crossterrein. De aanplant bestaat uit diverse inheemse boomsoorten, zoals beuk, haagbeuk, boswilg, winterlinde, ratelpopulier, gewone vlier, jeneverbes en gewone brem. Deze soorten horen van nature thuis in deze regio. Bovendien zijn deze soorten beter bestand tegen klimaatverandering en dragen bij aan een sterk en veerkrachtig bos.

Voorbeelden van soorten die we hebben geplant zijn de boswilg, vlier en winterlinde

Het terrein is bewust niet helemaal volgeplant. Zo is een aantal open zandplekken behouden. Zandbijen en zandhagedissen profiteren van deze (half)open zonnige plekjes, waar ze snel opwarmen in de ochtendzon. Het losse zand en de struiken gebruiken ze als beschutting en plek om zich voort te planten. Ook zijn er open plekken waar allerlei grassen, wilde planten en bloemen kunnen groeien. Dit zijn populaire plekken voor bijen, vlinders en andere insecten. Juist de afwisseling tussen deze open landschappen en bossen is erg goed voor de biodiversiteit.

Hoe gaat het met de bomen?

De gemeente Land van Cuijk laat weten dat 90% de bomen en struiken goed is aangeslagen! Alleen de zoete kers heeft het moeilijk gehad, maar de rest groeit uitstekend. De gemeente blijft de aanplant monitoren en zal indien nodig extra maaien zodat de jonge bomen en struiken niet overwoekerd raken door gras of onkruid.

De aanplant in augustus 2024. De jonge boompjes steken al boven het gras uit!

Toename in biodiversiteit

Waar het bos voorheen bestond uit maar één boomsoort, bestaat de nieuwe aanplant uit een grote diversiteit aan inheemse loofbomen. Deze variatie aan soorten geeft een flinke impuls aan de biodiversiteit. Allerlei planten en dieren vinden er straks hun voedsel, een schuilplek of de ruimte om zich voort te planten. Er zijn bijvoorbeeld vruchtdragende soorten geplant in de buurt van een dassenburcht. Zo kan de das  hier straks letterlijk de vruchten van plukken!

Ook het dode hout dat in het gebied blijft liggen, zorgt voor nieuw leven. Veel soorten mieren, vliegen, wantsen, wespen, vlinders, pissebedden, springstaartjes, vleermuizen, vogels, paddenstoelen en mossen gebruiken dood hout als woonplaats of voedselbron.

Het bos sluit straks mooi aan op het bestaande heideterrein aan de westzijde van het plantgebied. Naast loofbomen zijn er hiervoor ook brem en jeneverbes aangeplant. Zo worden natuurgebieden met elkaar verbonden, waardoor dieren zich makkelijker kunnen verplaatsen en een geschikte plek kunnen vinden om zich voort te planten.

We planten het voort: nieuw bos op grasland

We zijn nog niet klaar in de gemeente Land van Cuijk! Volgend plantseizoen (2024-2025) gaan we verder met het aanplanten van 2.165 bomen en struiken op een kaal grasland dat grenst aan een bestaand bos. De natuurwaarde op dit grasland is heel laag: er komt maar weinig variatie aan planten en dieren voor. Om de natuur weer tot leven te brengen, gaan we ook hier verschillende soorten bomen en struiken planten. Hierbij kiezen we voor inheemse soorten zoals zoete kers, vlier, lijsterbes en sleedoorn.

Zo breiden we de hoeveelheid bos verder uit en zorgen we ervoor dat de planten en dieren op deze locatie volop leefruimte hebben. Bovendien krijgen de struiken een plek aan de rand van het perceel, waardoor er een mooie overgang ontstaat van de omliggende graslanden naar het al bestaande bos.