25 boomsoorten voor een sterker bos in Peel en Maas: resultaten 2024-2025

In de Limburgse gemeente Peel en Maas werken we aan het herstel van kwetsbare bossen. Dankzij jullie steun konden we afgelopen winter 6.000 bomen en struiken planten, van maar liefst 25 verschillende inheemse soorten. Zo worden de bossen sterker, klimaatbestendiger en aantrekkelijker voor planten en dieren. In deze update vertellen we hoe het met de jonge bomen gaat!

Van eentonig naar gevarieerd bos vol leven

Veel bossen in Peel en Maas bestaan uit één of twee boomsoorten, zoals de fijnspar of grove den. Deze bossen zijn in het verleden aangeplant voor bijvoorbeeld houtoogst. Helaas zijn zulke bossen kwetsbaar voor de gevolgen van klimaatverandering zoals droogte, ziektes en plagen.

De laatste jaren gingen bijvoorbeeld de fijnsparren hard achteruit door hete zomers en het knaagwerk van de letterzetter, een klein kevertje dat bomen van binnenuit aantast. Hierdoor sterven de fijnsparren uiteindelijk af.

Daarom vormen we samen met onze partners de gemeente Peel en Maas, de Vereniging Bosbeheer Peel en Maas en bosadviesbureau Van Nierop deze monotone bossen om tot gevarieerde bossen. Dat doen we door zoveel mogelijk inheemse boom- en struiksoorten in het bestaande bos te planten, ook wel bosrevitalisatie genoemd.

Een gemengd bos is namelijk veel beter bestand tegen klimaatverandering. Krijgt één soort het zwaar? Dan houden de overige soorten het bos in stand. Bovendien zijn bossen met meerdere soorten veel aantrekkelijker voor allerlei dieren die er thuishoren. Goed voor de biodiversiteit dus!

De jonge aanplant staat al vol in blad!

Zo pakken we dit aan

Voordat er geplant kon worden, bereidden onze projectpartners de grond eerst voor. Bureau van Nierop heeft hiervoor veel experts in huis. Op sommige plekken zijn er bramen en Amerikaanse vogelkers (een invasieve soort die hier niet thuishoort) weggehaald, zodat de nieuwe aanplant voldoende ruimte heeft om te groeien.

Ook is er goed gekeken naar de juiste plek voor de nieuwe bomen, namelijk daar waar het licht door het kronendak van het bestaande bos komt. Zo krijgen de jonge bomen straks genoeg licht.

Daarna zijn de bomen in kleine groepjes geplant, de zogenaamde kloempen. Tussen die groepjes blijft ruimte vrij, zodat er vanzelf jonge bomen uit zaadjes van de omgeving kunnen opkomen. Zo helpen we de natuur om zichzelf te vernieuwen.

Het bos groeit goed!

En goed nieuws: de aanplant is uitstekend aangeslagen! Meer dan 98% van de bomen groeit goed en staat al vol in blad. Op sommige drogere plekken hadden de kastanje, beuk en esdoorn het wat lastig. Mocht er teveel bomen het niet redden, dan worden deze volgend seizoen opnieuw geplant. Om te voorkomen dat reeën en herten de jonge bomen beschadigen, zijn er bamboestokken om de bomen geplaatst.

De jonge bomen worden met bamboestokken beschermd tegen veegschade

Een boost voor de biodiversiteit

In totaal hebben we 25 verschillende inheemse soorten geplant, waaronder zomereik, haagbeuk, lijsterbes en Gelderse roos. Daardoor is er nu veel meer variatie in het bos. Deze soorten horen van nature in het gebied thuis en zijn belangrijk voor de dieren die ze gebruiken als nest- en schuilplek. Ook leveren de bomen en struiken bloemen, bessen en noten door het jaar heen. Dat betekent dus volop voedsel voor vogels, insecten en zoogdieren.

Ook ontstaan er meerdere boslagen: van hoge bomen tot struiken en een rijke bosgrond. Elk dier vindt er zijn eigen plekje. Boommarters en vleermuizen gebruiken boomholtes, terwijl egels en insecten juist de bodem nodig hebben. Dat dit werkt, blijkt nu al: er is zelfs een bruine eikenpage gezien, een zeldzame vlinder in Nederland!

Een bruine eikenpage (foto: De Vlinderstichting)

Gezonde bossen voor nu en in de toekomst

Veel van de nieuw geplante loofbomen kwamen hier eerder nauwelijks voor. Zodra deze bomen groter worden, verspreiden ze hun zaden. Zo groeien er vanzelf weer nieuwe bomen en ontwikkelt het bos zich steeds verder tot een gezond ecosysteem, helemaal op eigen kracht.

Met deze aanpak maken we de bossen in Peel en Maas weerbaar en levendig. Bossen die bijdragen aan biodiversiteit, een gezonde bodem en een stabiel klimaat – nu én voor toekomstige generaties.