Bolivia

Waarom is het nodig om in Bolivia bomen te planten?

In de Boliviaanse Andes komen bijzondere planten, bomen en diersoorten voor. Je vindt er bijvoorbeeld de Andescondor, de grootste vliegende roofvogel ter wereld, de Viscacha, familie van de Chinchilla, en de Puya raimondii plant. Daarnaast worden de hooglanden bewoond door inheemse Quechua en Aymara gemeenschappen.

De inwoners van de hooglanden leven op geïsoleerde plekken, ver van de grote steden. Hoewel sociale voorzieningen als onderwijs, huisvesting en infrastructuur in de loop der jaren zijn verbeterd, is een groot deel van de bevolking nog steeds erg arm. Kleinschalige landbouw en veeteelt zijn hun enige bron van inkomsten, maar dit wordt steeds moeilijker. Dit komt door zowel klimaatverandering als door het traditionele landgebruik.

De boeren verbouwen voornamelijk aardappelen, quinoa, maïs en uien als monoculturen op hun akkers. Dat betekent dat op hetzelfde stuk grond steeds hetzelfde gewas verbouwd wordt. Deze manier van landbouw leidt tot uitputting van de grond, waardoor de grond steeds minder vruchtbaar wordt. Daarnaast eet hun vee, zoals schapen en lama’s, in het droge seizoen alle grassen, struiken en jonge planten en bomen op. Hierdoor ontstaat een kaal en droog landschap.

Steeds minder bos

Ook de afname van bossen in het hooggebergte zorgt voor problemen. Normaal gesproken sijpelt het water vanuit de bergen via de grond naar beneden. In lager gelegen gebied komt het water aan de oppervlakte in natuurlijke bronnen. Of het water wordt opgevangen in waterreservoirs, waaruit de bevolking kan putten. Zo’n gebied is een waterretentiegebied en werkt als het ware als een spons.

Maar zonder bomen en vegetatie kan er steeds minder water worden vastgehouden in de grond. Het water spoelt gelijk weg. Hierdoor ontstaan ernstige watertekorten in het droogseizoen en erosie bij hevige regenval.

Door het gebrek aan water en vruchtbare grond is de opbrengst van de kleinschalige landbouw in de loop der jaren gedaald. De gemeenschappen hebben hierdoor steeds minder inkomsten. Dit heeft geleid tot migratie van de inheemse bevolking naar steden als Cochabamba en La Paz of naar de laagvlakten van Bolivia.

Om de levenskwaliteit van de mensen in de regio te verbeteren én de aangetaste gronden te herstellen, is er verandering nodig. Dat gaan we doen door bomen te planten!

Wat gaan we in Bolivia doen?

We gaan op twee verschillende manieren bomen planten: door bomen in te zetten voor agroforestry, een duurzame manier van landbouw. En voor bosherstel met inheemse boomsoorten in waterinfiltratiezones.

Agroforestry

In samenwerking met gemeenschappen en kleine boeren gaan we het traditionele landgebruik duurzamer maken. Dit doen we door de introductie van agroforestry: de combinatie van bomen en landbouw. Op de percelen van de boeren wordt een combinatie van fruitbomen, inheemse boomsoorten en groenten geplant. Hierdoor raakt de grond minder snel uitgeput en krijgen de boeren meer inkomsten van verschillende producten.

Op de agroforestrypercelen zullen in totaal 75.000 bomen worden geplant, waaronder 39.000 fruitbomen en inheemse bomen. Elke boer legt zelf geld in en ontvangt gemiddeld 70 fruitbomen. Er doen zo’n 357 boeren mee aan het project.

Herstel van bossen

Naast agroforestry herstellen we natuurlijke bossen en planten we bomen in gebieden die belangrijk zijn voor de waterinfiltratie, zoals in de Sipe Sipe gemeenschap bij Cochabamba.

De bomen worden geplant rond waterbronnen en waterinfiltratiezones hoog in de bergen. Op die manier verbeteren we het waterretentievermogen, voorkomen we erosie en de daaruit voortvloeiende degradatie van het land.

We planten hier alleen inheemse boomsoorten: bomen die hier van nature voorkomen. Daar zijn er nog maar weinig van over door ontbossing en eerdere aanplant van exotische soorten.

Trainingen en waterbassins

Samen met onze partner Samay organiseren we ook workshops en uitwisselingsbezoeken. Daarnaast krijgen de boeren trainingen in waterhuishouding, agroforestry en brandpreventie. Zo vergroten we het bewustzijn over duurzaam landgebruik.

Ook worden er waterbassins in de gemeenschappen gebouwd. Deze bassins houden het water het hele jaar door vast, zodat de boeren ook tijdens het droge seizoen hun gewassen water kunnen geven.

Door deze projectactiviteiten te combineren, verbeteren we het landgebruik en maken we een positieve impact op de leefomstandigheden van de gemeenschappen en het klimaat.

Dit project van Trees for All draagt bij aan het realiseren van meerdere
Sustainable Development Goals

Onze partners

Wij werken nauw samen de Nederlandse organisatie Stichting Samay. Samay werkt sinds 2002 aan verschillende projecten in de Boliviaanse Andes. De belangrijkste thema’s waar de organisatie zich op richt zijn armoedebestrijding en duurzaam landgebruik. Samay werkt al jaren nauw samen met lokale organisaties en de inheemse gemeenschappen.

De laatste jaren richt Stichting Samay zich op projecten waarbij het planten van bomen een belangrijk middel is om de sociaal-economische en milieusituatie van de Andesgemeenschappen te verbeteren.

Het laatste nieuws uit dit project

Projectupdate uit Bolivia: de eerste waterreservoirs zijn aangelegd!

De hooglanden van Bolivia worden zwaar getroffen door de gevolgen van klimaatverandering. In het prachtige Andesgebergte zijn er grote watertekorten. Dit komt door lange perioden van droogte in combinatie met verkeerd landgebruik. En dat leidt tot grote problemen: de bodem wordt steeds armer, planten en dieren verdwijnen en het watertekort…

Lees het verhaal